De Maatschappij tot Bevordering der Toonkunst bestaat sinds 1829 en heeft de afgelopen twee eeuwen een grote reputatie verworven. Veel van de bij de oprichting geformuleerde doelstellingen met betrekking tot de ontwikkeling van de actieve en passieve muziekbeoefening, het muziek(vak)onderwijs en het historisch onderzoek – zijn gerealiseerd. Mede als gevolg van de voortrekkersrol die de MBT op deze en andere terreinen in het verleden heeft gespeeld, heeft het Nederlandse muziekleven het actuele niveau kunnen bereiken. De MBT is nog altijd in staat om, dankzij de door haar beheerde fondsen, legaten en stichtingen, in beperkte mate invulling te geven aan haar historische taakstelling. De Koninklijke Vereniging Nederlandse Muziekgeschiedenis (KVNM) en De Vereniging Toonkunst Nederland (VTN) zijn voortgekomen uit de MBT. De KVNM heeft de wetenschappelijk taken, de VTN de belangenbehartiging en dienstverlenende taken overgenomen van de MBT.
De MBT beheert nu uitsluitend de fondsen en nauw gelieerde stichtingen. Met de opbrengsten uit de fondsen financiert zij bijzondere initiatieven, onder andere van VTN-leden, koorscholing en artistieke advisering van koren. Verder stimuleert ze muziektalent in het algemeen met beurzen en prijzen (de MBT Oratoriumprijs (tweede prijs) bij het IVC Den Bosch, jonge componisten, bijzondere publicaties en de eindfase van de digitalisering van de bijzondere collectie die begin deze eeuw bij de UvA is ondergebracht .
MBT en legaat Annie Langelaar. Muziekonderwijs kan niet vroeg genoeg beginnen. Daarom ondersteunt de MBT de Stichting Peuters en Muziek uit een legaat van Annie Langelaar. Onder deze stichting ressorteert de Stichting Muziek met het jonge kind/ Muziek op Schoot, die onder meer de post hbo opleiding tot muziek (op schoot) docent in de voorschoolse periode 0-4 jaar aanbiedt.
Ook het onderzoekscentrum Voorschoolse Muziek Educatie is bij de Stichting ondergebracht. Dat initieert onderzoek op het gebied van muziekeducatie en de muzikale ontwikkeling van kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar.
Het beheer van het archief Annie Langelaar en de rechten op haar werk bestaande uit artikelen, boeken en liedjes van Annie Langelaar (1913-2001) is in handen van Margré van Gestel. (v_gestel@hotmail.com).
MBT bestaat 200 jaar in 2029: het zoeken naar goudklompjes is begonnen
In de bekende Nederlandse muziekarchieven – zoals o.a. de Toonkunstcollectie in Amsterdam, het Nederlands Muziekinstituut in Den Haag en de (voormalige) muziekbibliotheek van het Muziekcentrum van de Omroep in Hilversum – bevinden zich vast composities die ten onrechte buiten beeld zijn geraakt. Dat kan gebeurd zijn omdat een werk indertijd als oninteressant werd beschouwd, terwijl wij daar nu anders over denken. Of de uitvoering van een werk was weliswaar een doorslaand succes, maar dat kreeg om een of andere reden geen vervolg. Of het kwam doordat een werk om een of andere reden niet in de openbaarheid is gekomen. Hoe dan ook, eenmaal in het archief opgeborgen, is het mogelijk dat niemand meer echt kijkt naar de feitelijke waarde van het stuk. Zo kan van een compositie, terwijl die correct geregistreerd is, de uitstekende kwaliteit geheel uit het zicht verdwijnen.
Dat blijft zo, totdat er mensen opstaan die zeggen: laten we de onbekende werken in de archieven nog eens aan een grondige en kritische blik onderwerpen. Dat is een immense klus, die je niet zomaar begint. Toch zijn daarvoor op dit moment een viertal werkgroepen opgericht, elk bestaande uit vier personen, die zich gedurende een viertal jaren gaat inzetten om de ten onrechte vergeten goudklompjes in de muziekarchieven te delven. De reden van dit project: het aanstaande 200-jarig jubileum van de Maatschappij tot Bevordering der Toonkunst in 2029.
In april 1829 werd in Amsterdam de Maatschappij tot Bevordering der Toonkunst (MBT) opgericht. Er werd een hoofdbestuur gevormd dat zetelde in Amsterdam, met lokale afdelingen in de grotere Nederlandse plaatsen. Het hoofdbestuur zorgde o.a. voor landelijke muziekfeesten en schreef compositiewedstrijden uit waar Nederlandse musici aan konden deelnemen. De winnende composities werden beloond met een geldprijs en een uitgave van het werk (de rest, soms ook van uitstekende kwaliteit, verdween al te vaak in het archief en raakte niet zelden buiten beeld). De lokale afdelingen hebben muziekscholen opgezet en er zijn koren en orkesten opgericht. Een aantal van de nu nog altijd bestaande Toonkunstkoren is dan ook in hetzelfde jaar 1829 ontstaan en viert tegelijkertijd in 2029 het 200-jarig bestaan.
De MBT wil als jubileumgeschenk aan de Nederlandse koren een bundel in het licht brengen met een reeks ten onrechte vergeten goudklompjes van Nederlandse componisten uit de afgelopen 200 jaar. Heb jij wel eens ooit iets gezongen, waarvan je dacht: ‘wow, wat mooi!’, terwijl verder niemand het lijkt te kennen? Of heb je ooit, langs een of andere weg, een aantal composities in je bezit gekregen van een verder onbekende Nederlandse componist? Laat het ons dan weten. Stuur titel en componist (en bij voorkeur ook een scan van de muziek) aan info@mbtoonkunst.nl.
Een concertprogramma samenstellen met vernieuwend en eigentijds repertoire is een uitdaging. Maar brengt ook vaak extra kosten met zich mee. De uitdaging dan maar niet aangaan? Integendeel, onder andere, koren die bij de VTN zijn aangesloten kunnen bij de MBT voorstellen voor interessante programmering indienen voor een subsidie uit het A.C.G. Vermeulenfonds. Jaarlijks besluit het bestuur op basis van een advies van de muziekcommissie over de toekenning van deze zogeheten Vermeulenpremies en de hoogte daarvan. Koren die niet bij de VTN zijn aangesloten kunnen maximaal drie jaar in aanmerking komen voor een subsidie. Klik hier voor meer informatie over de ACG Vermeulen Premie
Verbeteren individuele koorleden hun prestaties, dan groeit daarmee de kwaliteit van het hele koor. Daarom geeft de MBT koren subsidies voor koorscholing om hun koorleden een cursus of opleiding te laten volgen, onder leiding van deskundige docenten. Klik hier voor informatie koorscholing subsidie
Muziekcommissie
De Muziekcommissie adviseert het MBT bestuur onder andere over de toekenning van subsidies. De MBT stelt jaarlijks een bedrag beschikbaar, waarvan (voor een gedeelte) de leden van de Muziekcommissie worden betaald voor hun werkzaamheden en gemaakte reiskosten.
De leden van de Muziekcommissie zijn:
Leo Rijkaart
José Doodkorte
Danny Nooteboom
Marion Bluthard
De MBT ondersteunt niet alleen VTN-koren, maar stimuleert ook ontwikkeling van muziektalent in het algemeen. Bijvoorbeeld met incidentele beurzen voor zeer talentvolle muziekstudenten om daarmee een cursus of masterclass te volgen Schiermonnikoog Festival Of met het belonen van jonge, professionele musici die zich op concoursen hebben onderscheiden Prinses Christina Concours. En door af en toe opdrachten te geven aan jonge, veelbelovende componisten als Hawar Tawfiq.
Muziekonderwijs kan niet vroeg genoeg beginnen. Daarom ondersteunt de MBT de Stichting Peuters en Muziek uit een legaat van Annie Langelaar. Onder deze stichting ressorteert de Stichting Muziek op Schoot, die onder meer vakopleidingen tot muziekdocent in crèches en het kleuteronderwijs aanbiedt.
Ook het onderzoekscentrum Voorschoolse Muziek Educatie is bij de Stichting ondergebracht. Dat initieert onderzoek op het gebied van muziekeducatie en de muzikale ontwikkeling van kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar.
Klik hier voor meer informatie
De MBT heeft ten slotte een wetenschappelijke muziekbibliotheek die ze in 2008 voor ten minste dertig jaar in bruikleen heeft afgestaan aan de afdeling Bijzondere Collecties van de Bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam.
De MBT maakt de eindfase van de digitalisering mede mogelijk, zodat binnen afzienbare tijd de gehele collectie in de onlinecatalogus van de UB Amsterdam is terug te vinden. Musici en muziekwetenschappers van over de hele wereld kunnen dan weer eenvoudig achterhalen welke documenten zich in de Toonkunstcollectie bevinden en kunnen de documenten in onze studiezaal inzien, afbeeldingen bestellen of hun onderzoeksvragen aan de conservator van de collectie voorleggen.
Het financiële vermogen van de MBT is voor een belangrijk deel ontstaan als gevolg van in het verleden ontvangen schenkingen en legaten. Om ook in de toekomst invulling te kunnen blijven geven aan de doelstelling “het op verschillende manieren bevorderen van de “toonkunst” is de Maatschappij dankbaar voor iedere vorm van geldelijke ondersteuning.
De Maatschappij beschikt over de fiscaal gunstige ANBI-status. Belangstellenden kunnen zich via het bureausecretariaat in verbinding stellen met het bestuur, dat graag met hen zal willen overleggen.
Dit jaar is de Jan Pieter Heije Prijs uitgereikt. Deze prijs wordt eens in de vijf jaar toegekend en is een gezamenlijk initiatief van de Maatschappij tot Bevordering der Toonkunst en de KVNM. De Jan Pieter Heije Prijs staat open voor gepromoveerden aan een Nederlandse of buitenlandse universiteit die een baanbrekende dissertatie hebben geschreven over muziek uit de Lage Landen. Onderzoekers die hun promotie aan een Nederlandse universiteit hebben voltooid mogen ook een ander dissertatieonderwerp indienen.
Een deskundige internationale jury van musicologen heeft vier inzendingen beoordeeld en unaniem de dissertatie Animate Structures: The Compositions and Improvisations of the Instant Composers Pool Orchestra van Floris Schuiling tot winnaar verkozen. Het proefschrift presenteert een origineel onderzoek naar het Instant Composers Pool Orchestra; pioniers in de Nederlandse geïmproviseerde muziek van de jaren 1960 tot nu. De prijs bestaat uit een publicatiesubsidie voor het realiseren van een publieksuitgave van het proefschrift en een oorkonde. Door de coronamaatregelen kon de prijsuitreiking niet fysiek plaatsvinden. Tijdens de Algemene Ledenvergadering van de KVNM op 26 september heeft prof. dr. Mariken Teeuwen namens de jury de prijs digitaal overhandigd aan Floris Schuiling. In aansluiting daarop heeft de winnaar een kort webinar verzorgd over het winnende thema.
De bestuursleden worden niet bezoldigd, zij ontvangen alleen een reiskostenvergoeding op basis van trein eerste klas.
Kees Dijk startte zijn loopbaan in 1986 als advocaat. Nadien was hij vele jaren in verschillende managementfuncties werkzaam bij de Publieke Omroep (thans NPO). In 2007 verruilde hij zijn functie van hoofd Mediabeleid, Juridische Zaken en Communicatie voor een loopbaan bij het toenmalige Muziekcentrum voor de Omroep als manager van het Radio Filharmonisch Orkest en de Radio Kamer Filharmonie, waaraan hij tot medio 2013 verbonden bleef. Kees Dijk heeft grote bestuurlijke ervaring, opgedaan in het culturele en maatschappelijke veld. Zo is hij ondermeer als adviseur verbonden aan de Raad voor Cultuur, is hij toezichthouder van het Olympisch Stadion, bestuurslid van de Nederlands Vioolconcoursen, voorzitter van het strijkoctet ROctet en heeft hij bestuurlijke betrokkenheid bij de Johan Cruijff ArenA.
Wendela Sandberg combineerde haar loopbaan het plezier in organiseren met de liefde voor de kunsten, ontwikkelingssamenwerking en de natuur. Ze organiseerde de eerste concerten van het Nederlands Theater Orkest, organiseerde het eerste Cristina Deutekom Concours voor Opera Forum en belandde op jonge leeftijd in het orkestmanagement van de Amsterdamse Bach Solisten en vervolgens bij het Rotterdams Philharmonisch Orkest. Vervolgens werkte ze bij Plan Nederland (micro-credit)en vanaf eind jaren negentig richtte ze haar eigen bedrijf op en werkt als ZZP’er voor diverse culturele organisaties, stichtingen en gemeenten. De laatste jaren is ze steeds meer betrokken als bestuurder in diverse kunstinitiatieven (Sweelinck Festival. Leerorkest, Kunst aan de Dijk) en bij de natuur (Vechtplassencommissie, Natuurmonumenten en als co-founder van EndPlasticSoup, een initiatief van Amsterdamse Rotary Clubs met het doel: in 2050 de oceanen plastic vrij te maken.
Leo Rijkaart studeerde koor- en orkestdirectie aan het Koninklijk Conservatorium te Den Haag. Sinds 1980 is hij actief als dirigent van diverse koren en orkesten. Gedurende meer dan vijfentwintig jaar was hij werkzaam aan de Vrije School Den Haag als koordirigent, docent muziek en kunstgeschiedenis en onderwijscoördinator.
Op dit moment is hij werkzaam als docent koordirectie aan Hogeschool Bourdon. Verder doceert hij aan de Hogeschool van Leiden de vakken muziektheorie, muziekgeschiedenis en ensembleleiding.
In 2004 richtte hij het Randstedelijk Zanginstituut op. Vanuit dit instituut worden allerlei opleidingen, workshops en evenementen op vocaal gebied verzorgd en worden muziek- en cultuurreizen georganiseerd.
Vanaf 2000 is hij lid van de Muziekcommissie en bestuurslid van de Maatschappij tot Bevordering der Toonkunst. Daarnaast is hij als adviseur verbonden aan het Prins Bernhard Cultuurfonds.
Hilde Wuijten werkte van 2000-2019 als bureau-secretaris bij de Maatschappij tot Bevordering der Toonkunst. Na haar pensioen blijft zij dit werk als vrijwilliger doen.
Zij heeft in diverse soorten koren gezongen, maar de operette blijft haar voorkeur houden.
Zij is alt bij de operette vereniging en heeft soms een rol of solopartij.
Eerste Oosterparkstraat 7 II
1091 GT Amsterdam
06-29248675